Polska
UMOWA TUSKA Z ŻEŁENSKIM TO ZADRADA STANU ORAZ GOTOWY AKT OSKARŻENIA PRZECIWKO POLSCE, JAKO GŁÓWNEMU PODŻEGACZOWI WOJENNEMU W EUROPIE - PEŁNY TEKST
- ByNowe Ateny --
- 2024-07-09
Umowa o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa między Ukrainą a Rzecząpospolitą Polską
8 lipca 2024 - 14:45
Przedmowa
Ukraina i Rzeczpospolita Polska („Polska”), zwane dalej „Uczestnikami”,
przypominając, że Polska była pierwszym krajem, który uznał niepodległość Ukrainy 2 grudnia 1991 roku;
przypominając nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Ukrainą a Polską 8 stycznia 1992 roku oraz podpisanie Traktatu o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy 18 maja 1992 roku;
przypominając podpisanie Ogólnej Umowy między Rządem Polski a Radą Ministrów Ukrainy o wzajemnej współpracy w dziedzinie obronności 2 grudnia 2016 roku;
potwierdzając ich wspólne dziedzictwo historyczne i uznając bliskość obu kultur, języków oraz tradycji politycznych ich narodów;
potwierdzając ich wspólne interesy i wspólną odpowiedzialność za pokój i bezpieczeństwo w Europie;
potwierdzając swoje głębokie zaangażowanie w powszechnie podzielane zasady demokracji, praworządności, dobrego zarządzania, poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka;
potwierdzając, że członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej (UE) i Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) oraz intensyfikacja współpracy regionalnej leżą w strategicznym interesie Ukrainy i Polski;
potwierdzając wolę dalszego wzmacniania już bliskiej współpracy w obronie niepodległości i integralności terytorialnej swoich państw oraz zapewnianiu wolności swoich narodów od zewnętrznego przymusu;
uznając, że nielegalna i nieprowokowana inwazja Rosji na Ukrainę stanowi zagrożenie dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz rażące naruszenie prawa międzynarodowego i zasad oraz zobowiązań Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE);
niewzruszeni w naszym zaangażowaniu na rzecz suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy w jej granicach, które były międzynarodowo uznane od 1991 roku, w tym morze terytorialne;
potwierdzając prawo Ukrainy do samoobrony, zapisane w Artykule 51 Karty Narodów Zjednoczonych;
potwierdzając swoją solidarność, która od 2022 roku znalazła wyraz w poparciu Polski dla Ukrainy w obliczu brutalnej i nielegalnej agresji rosyjskiej;
przypominając bezprecedensowe polityczne, wojskowe, gospodarcze, medyczne i humanitarne wsparcie oraz pomoc udzieloną przez Polskę i jej obywateli Ukrainie w obliczu agresji Rosji od 2014 roku oraz jej pełnoskalowej inwazji w 2022 roku;
uznając, że 5 kwietnia 2024 roku Polska utworzyła Radę ds. Współpracy z Ukrainą, aby lepiej stawiać czoła wyzwaniom i koordynować wysiłki na rzecz odbudowy i regeneracji Ukrainy oraz jej integracji z UE;
powtarzając oświadczenie z Komunikatu szczytu NATO w Wilnie z lipca 2023 roku, że przyszłość Ukrainy jest w NATO;
podkreślając, że dwustronne zobowiązania dotyczące bezpieczeństwa nie są substytutem przyszłego członkostwa Ukrainy w NATO;
przypominając historyczną decyzję Rady Europejskiej z 14 grudnia 2023 roku o przyznaniu Ukrainie statusu kandydata i otwarciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą oraz podkreślając, że rozszerzenie UE jest znaczącą inwestycją w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt;
uznając, że Ukraina powinna otrzymać wsparcie, aby była w pełni zdolna do obrony i odstraszania wszelkiej przyszłej agresji;
uznając, że Ukraina i cała Europa nie będą bezpieczne, dopóki nie zostanie przywrócony sprawiedliwy pokój, który szanuje prawa Ukrainy wynikające z prawa międzynarodowego, w szczególności jej suwerenność i integralność terytorialną;
przypominając, że Ukraina będzie kontynuować ambitny program reform, a Polska jest gotowa wspierać wysiłki Ukrainy w zakresie reform niezbędnych do jej członkostwa w UE i NATO oraz do przystąpienia do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), i chwali Ukrainę za znaczne postępy reform osiągnięte do tej pory;
przypominając, że Polska wspiera inicjatywę Ukrainy na rzecz kompleksowego, sprawiedliwego i trwałego pokoju: 10-punktową formułę pokojową, opartą na Karcie Narodów Zjednoczonych (ONZ), i że ten format stanowi wiarygodną podstawę dla przyszłego pokoju i obejmuje szereg ważnych obszarów działania, w których Polska jest już aktywna, z naciskiem na bezpieczeństwo energetyczne;
postanowili wspólnie wzmocnić swoją współpracę poprzez realizację następujących dwustronnych długoterminowych uzgodnień i zobowiązań dotyczących bezpieczeństwa i związanych z bezpieczeństwem.
I. Zakres i cele
Niniejsza Umowa ma na celu uzupełnienie Wspólnej Deklaracji Wsparcia dla Ukrainy przyjętej w Wilnie 12 lipca 2023 roku (dalej – Wspólna Deklaracja G7) i później podpisanej przez Polskę.
Na mocy niniejszej Umowy Ukraina i Polska postanowiły potwierdzić i pogłębić swoją współpracę i partnerstwo. Uczestnicy będą nadal poszukiwać sposobów dalszego wzmacniania długoterminowych relacji, szczególnie w sferze polityki bezpieczeństwa i obrony.
Uczestnicy są gotowi regularnie konsultować się w sprawach strategicznych oraz w sprawie koordynacji wsparcia w celu pomocy Ukrainie w obronie przed agresją rosyjską.
Uczestnicy uznają, że trwająca rosyjska agresja przeciwko Ukrainie stanowi fundamentalny kontekst tej Umowy. Głównym celem jest zatem wspieranie samoobrony Ukrainy. W tym zakresie Uczestnicy dążą do:
dalszego rozwijania współpracy politycznej, wojskowej, bezpieczeństwa, obrony i gospodarczej;
współpracy w zakresie wyposażania i szkolenia ukraińskich sił bezpieczeństwa i obrony;
wspierania rozwoju Przyszłych Sił Ukrainy;
wspierania procesu integracji Ukrainy ze strukturami euroatlantyckimi i europejskimi;
ścisłej współpracy w odbudowie Ukrainy jako suwerennego i demokratycznego państwa;
współpracy w celu zapewnienia odpowiedniego wsparcia Ukrainie w przypadku jakiejkolwiek przyszłej agresji ze strony Rosji;
wspierania dążenia do sprawiedliwego i trwałego pokoju oraz bezpieczeństwa dla Ukrainy, opartego na wycofaniu rosyjskich sił z terytorium Ukrainy, odzyskaniu integralności terytorialnej Ukrainy w uznanych międzynarodowo granicach oraz pociągnięciu Rosji, jej przywództwa i współwinnych do odpowiedzialności za wszystkie zbrodnie popełnione przeciwko Ukrainie i jej narodowi.
II. Współpraca w przypadku przyszłego zbrojnego ataku lub znaczącej eskalacji
W przypadku ponownej agresji Rosji przeciwko Ukrainie po zakończeniu obecnych działań wojennych lub w przypadku znaczącej eskalacji obecnej agresji i na żądanie którejkolwiek ze stron, Uczestnicy będą konsultować się w ciągu 24 godzin, aby ustalić środki niezbędne do przeciwdziałania lub odstraszania agresji. Kierując się potrzebami Ukrainy, która korzysta ze swojego prawa do samoobrony zapisane w Artykule 51 Karty ONZ, Polska, zgodnie ze swoimi odpowiednimi wymogami prawnymi i konstytucyjnymi, udzieli szybkiej i trwałej pomocy, w tym podejmie kroki mające na celu nałożenie kosztów politycznych i gospodarczych na Rosję. Za zgodą Uczestników takie konsultacje mogą odbywać się z przedstawicielami innych zainteresowanych państw, które również zawarły porozumienia z Ukrainą w ramach Wspólnej Deklaracji G7.
Uczestnicy będą kontynuować konsultacje, w miarę potrzeb, w czasie trwania wojny agresji Rosji.
Aby zapewnić najszerszą i najskuteczniejszą wspólną odpowiedź na wszelkie przyszłe agresje przeciwko Ukrainie, Uczestnicy mogą zmienić niniejszą Umowę w celu dostosowania do wszelkich mechanizmów, które Ukraina może później uzgodnić z międzynarodowymi partnerami, w tym uczestnikami Wspólnej Deklaracji G7.
III. Współpraca obronna i wojskowa
Zdolności wojskowe Ukrainy
Uczestnicy będą kontynuować działania mające na celu poprawę zdolności Sił Zbrojnych Ukrainy i innych sił bezpieczeństwa i obrony do obrony terytorium i ludności Ukrainy przed rosyjską inwazją, reagowania na wszelkie dalsze zbrojne ataki ze strony Rosji, a także zwiększenia interoperacyjności Ukrainy z NATO i przyspieszenia przejścia Ukrainy na standardy NATO.
Polska zamierza wspierać Ukrainę na zasadzie dwustronnej oraz poprzez współpracę z sojusznikami i partnerami w zachowaniu jej jakościowej przewagi obronnej i wojskowej w obliczu szybkiej, niepewnej i wymagającej regionalnej transformacji politycznej i bezpieczeństwa.
Polityką Ukrainy jest dzielenie się z Polską swoimi najlepszymi praktykami, wyciągniętymi wnioskami operacyjnymi i, w razie potrzeby, rozwiązaniami istotnymi dla zwiększenia wzajemnego bezpieczeństwa i komplementarności ich procesów rozwoju wojskowego, tak istotnych dla wzajemnych przygotowań do członkostwa Ukrainy w NATO.
Od początku pełnoskalowej agresji Rosji Polska była na czele w dostarczaniu Ukrainie wsparcia wojskowego we wszystkich dziedzinach lądowych, powietrznych, morskich i cyberprzestrzennych. Polska przekazała Ukrainie znaczną ilość broni, takich jak:
ciężkie uzbrojenie, w tym czołgi i bojowe wozy opancerzone,
myśliwce i śmigłowce bojowe,
przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe i systemy obrony powietrznej,
bezzałogowe statki powietrzne i amunicję krążącą,
systemy artyleryjskie,
broń indywidualna,
amunicja dużego i małego kalibru,
sprzęt medyczny, przeciwpożarowy i ochrony osobistej żołnierza,
inne rodzaje broni i wyposażenia.
Polska również zmobilizowała kraje o podobnych poglądach do wprowadzenia nowych form wsparcia, takich jak dostawy nowoczesnych systemów broni zachodniej produkcji.
Od początku 2022 roku Polska dostarczyła 44 pakiety różnych rodzajów broni i amunicji. Ich łączna wartość, wraz z innymi formami wsparcia dla Sił Zbrojnych Ukrainy, szczególnie w zakresie szkoleń, logistyki, zaopatrzenia, utrzymania i napraw oraz w dziedzinie medycznej, przekroczyła 4 miliardy EUR.
Mając na uwadze powyższe, w 2024 roku Polska dostarczy kilka znaczących pakietów pomocy wojskowej i będzie kontynuować solidne wsparcie przez kolejną dekadę.
Polska będzie kontynuować pomoc wojskową dla Ukrainy tak długo, jak będzie to konieczne, priorytetowo traktując wysiłki zmierzające do wzmocnienia zdolności bojowych Ukrainy we wszystkich dziedzinach. Wsparcie to będzie realizowane na zasadzie dwustronnej oraz poprzez wkład w koalicje, UE, NATO i inne wielostronne inicjatywy mające na celu umożliwienie obrony Ukrainy przed rosyjską agresją i wzmocnienie jej zdolności obronnych;
szkolenie Sił Zbrojnych Ukrainy i innych sił bezpieczeństwa i obrony;
pomoc w tworzeniu strategicznych rezerw potrzebnych do szybkiego odstraszania potencjalnych przyszłych agresji;
wysiłki na rzecz zapewnienia pełnej interoperacyjności Sił Zbrojnych Ukrainy z NATO, co będzie kluczowe dla przyszłego członkostwa Ukrainy.
Polska będzie nadal aktywnie uczestniczyć w Grupie Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy (UDCG). Biorąc pod uwagę ilość ciężkiego sprzętu przekazanego przez Polskę Ukrainie i rolę Polski w tworzeniu koalicji czołgów zachodniej produkcji, Polska objęła przewodnictwo w Koalicji Zdolności Pancernej w ramach UDCG. Koalicja ta będzie wspierać dostawy kompleksowego pakietu zdolności pancernych i będzie dążyć do poprawy interoperacyjności sił ukraińskich i sojuszniczych.
Polska będzie również angażować się w inne koalicje, a także pozostanie otwarta na rozważenie i dostosowanie swojego wkładu do możliwych przyszłych inicjatyw, biorąc pod uwagę zmieniający się charakter narzędzi wsparcia.
Polska będzie kontynuować prowadzenie centrum logistycznego (POLLOGHUB z jego modułami lotniczymi, drogowymi, kolejowymi) i jest zdecydowana utrzymać swoją wiodącą rolę w zapewnianiu efektywnego dostarczania uzbrojenia i sprzętu na Ukrainę. Polska ułatwi przemieszczanie się personelu wojskowego i cywilnego oraz uzbrojenia i sprzętu Sił Zbrojnych Ukrainy i innych sił bezpieczeństwa i obrony przez terytorium Polski do innych krajów w celach szkoleniowych i innych, jak to miało miejsce od początku rosyjskiej inwazji.
Uznając znaczące postępy Ukrainy na drodze do integracji euroatlantyckiej, Polska będzie wspierać proces modernizacji wojskowej Sił Zbrojnych Ukrainy i innych sił bezpieczeństwa i obrony, mający na celu zwiększenie interoperacyjności z NATO, a także dostosowanie do standardów NATO. Wspierając trwający proces reform obronnych na Ukrainie, Polska zaoferuje doradztwo na poziomie strategicznym, operacyjnym i taktycznym. Szczególną uwagę zwróci się na przeprowadzanie demokratycznego nadzoru nad Siłami Zbrojnymi Ukrainy, poprawę praktyk antykorupcyjnych, transparentne zarządzanie zasobami i inne niezbędne reformy dotyczące transformacji instytucji obronnych.
Od początku pełnoskalowej agresji rosyjskiej Polska nieprzerwanie dostarczała Ukrainie sprzęt wojskowy również za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Pokojowego (EPF), jednocześnie promując wiarygodny i skuteczny charakter tego instrumentu, aby zachęcić inne państwa członkowskie do dołączenia do niego. Polska będzie współpracować z partnerami z UE, aby zapewnić długoterminowe, zrównoważone wsparcie dla Ukrainy poprzez EPF, Fundusz Pomocy Ukrainie (UAF) i inne potencjalne przyszłe instrumenty.
Polska, na prośbę Ukrainy, będzie zachęcać obywateli Ukrainy do powrotu na Ukrainę, aby służyć w Siłach Zbrojnych Ukrainy i innych siłach bezpieczeństwa i obrony.
Uczestnicy uznają, że w kontekście trwającej rosyjskiej wojny agresji Ukraina zdobyła znaczące doświadczenie i wiedzę specjalistyczną, które mogą przyczynić się do dalszej modernizacji Sił Zbrojnych Polski. Szczegółowy zakres i kierunki przyszłej współpracy w tym zakresie zostaną określone przez Uczestników.
Uczestnicy będą dążyć do ustanowienia bliższej współpracy na poziomie dowództw i rodzajów sił zbrojnych (wspieranej przez wymianę oficerów łącznikowych) w celu wspierania wymiany doświadczeń i wyciągniętych wniosków.
Uznając potencjał LITPOLUKRBRIG we wspieraniu zdolności Sił Zbrojnych Ukrainy, Uczestnicy będą kontynuować angażowanie się w proces szkolenia ukraińskich żołnierzy, w szczególności na terytorium Polski, oraz inne formy współpracy wojskowej w tym formacie.
Polska będzie kontynuować pomoc wojskową dla Ukrainy poprzez wymianę doświadczeń w dziedzinie cyberprzestrzeni oraz w rozwijaniu, wdrażaniu i korzystaniu z systemów analizy systemowej i rozwoju programu (SAP) oraz systemów planowania zasobów przedsiębiorstwa (ERP).
Uczestnicy będą współpracować w celu wzmocnienia zdolności wojskowych Ukrainy, z zamiarem osiągnięcia poziomu, który w przypadku zewnętrznej agresji przeciwko Polsce w okresie poprzedzającym przystąpienie Ukrainy do NATO, umożliwi Ukrainie skuteczną wzajemną pomoc wojskową.
Uczestnicy zgadzają się co do potrzeby kontynuowania swojego dwustronnego dialogu oraz dialogów z innymi partnerami, mających na celu zbadanie zasadności i wykonalności możliwego przechwytywania w ukraińskiej przestrzeni powietrznej pocisków i UAV wystrzelonych w kierunku terytorium Polski, zgodnie z niezbędnymi procedurami uzgodnionymi przez państwa i organizacje zaangażowane.
Uznając znaczące wsparcie udzielone dotychczas przez Polskę Ukraińskim Siłom Powietrznym, w tym myśliwce MIG-29, Uczestnicy będą kontynuować w 2024 roku i później dialog dwustronny na temat dalszej współpracy dotyczącej tej platformy powietrznej oraz rozważą dostarczenie eskadry MIG-29 bez uszczerbku dla bezpieczeństwa Polski i zdolności operacyjnych Polskich Sił Powietrznych.
Szkolenia i ćwiczenia
Polska zobowiązuje się do kontynuowania szkoleń i kształcenia wojskowego na terytorium Polski (w tym programów szkolenia trenerów) oraz wsparcia budowy zdolności dla ukraińskich sił bezpieczeństwa i obrony. Jako gospodarz dowództwa operacyjnego CAT-C w ramach unijnej misji wsparcia wojskowego (EUMAM), Polska dotychczas przeszkoliła około jednej trzeciej z łącznie 50 tysięcy Ukraińców przeszkolonych w ramach EUMAM. Oprócz wsparcia dwustronnego Polska zapewniła zaawansowane szkolenia około 22 tysiącom ukraińskiego personelu.
Wsparcie szkoleniowe będzie kontynuowane w ramach EUMAM, prowadzonego pod auspicjami UE - CAT-C, dowództwa na poziomie operacyjnym, w formie szkoleń dwustronnych i wsparcia kraju gospodarza. Szkolenia będą kontynuowane w trzech obszarach:
szkolenie specjalistyczne zgodnie z potrzebami, a także szkolenie medyczne i inżynieryjne;
szkolenie zbiorowe – w tym szkolenie brygad, batalionów zmechanizowanych i dowództw czołgów;
szkolenie przywódcze – szkolenie liderów drużyn i plutonów.
Wymienione powyżej szkolenia są i będą uzupełniane przez szkolenia prowadzone przez Siły Zbrojne Polski we współpracy z sojusznikami na podstawie innych umów.
Ten rodzaj szkolenia dostarcza konkretnej wartości dodanej i promuje zwiększoną interoperacyjność sił. Polska jest gotowa rozszerzać i elastycznie dostosowywać swoją ofertę szkoleniową dwustronnie lub w ramach EUMAM, aby uwzględnić szersze składniki ukraińskich sił bezpieczeństwa i obrony, a także różne rodzaje zdolności.
Polska będzie kontynuować organizowanie kursów języka angielskiego dla Sił Zbrojnych Ukrainy w polskich uczelniach wojskowych oraz specjalistycznych szkoleń, w tym medycznych i morskich. W ramach wsparcia medycznego Polska utrzyma zaangażowanie w inicjatywę rozpoczętą w 2023 roku w celu zapewnienia pomocy w szkoleniu multidyscyplinarnych zespołów systemu wsparcia psychologicznego, w tym specjalistów od psychologicznego powrotu do zdrowia i rehabilitacji Sił Zbrojnych Ukrainy.
Możliwość rozszerzenia zakresu specjalistycznych szkoleń dla Sił Zbrojnych Ukrainy będzie zależała od zdolności Sił Zbrojnych Polski.
Uczestnicy będą kontynuować współpracę w zakresie szkolenia personelu sił bezpieczeństwa i obrony Ukrainy na terytorium Polski. Obywatele Ukrainy tymczasowo przebywający w Polsce i innych państwach będą mogli uczestniczyć w procesie szkoleniowym. Uczestnicy uzgodnią procedurę selekcji, szkolenia, zaopatrywania w broń, sprzęt i amunicję, a także wsparcia socjalnego i finansowego takiego personelu oraz status ich pobytu na terytorium Polski.
Uczestnicy będą corocznie organizować Dialog Strategiczny ds. Polityki Obronnej i Bezpieczeństwa na wysokim szczeblu, w razie potrzeby w rozszerzonym formacie.
Współpraca przemysłów obronnych
Uczestnicy będą zachęcać i ułatwiać zaangażowanie swoich przemysłów obronnych w rozwój zdolności obronnych Ukrainy. Szczególną uwagę poświęci się rozwijaniu i zachowaniu przewagi militarnej Ukrainy niezbędnej do samoobrony przed agresją Rosji.
Polska wesprze wysiłki Ukrainy na rzecz integracji jej przemysłu obronnego w ramy obronne i bezpieczeństwa NATO i UE, w tym w kontekście nowych perspektyw współpracy obronnej UE-Ukraina.
Uczestnicy będą identyfikować możliwości bliższego partnerstwa i współpracy przemysłów obronnych, mające na celu wzajemne korzyści handlowe i polityczne. W tym celu Polska rozważy sposoby generowania inwestycji i pomocy finansowej, w miarę potrzeb, szczególnie w czasie wojny i odbudowy powojennej.
Uczestnicy będą współpracować na rzecz stworzenia sprzyjających warunków dla polskich firm obronnych do lokowania produkcji również na Ukrainie. Dodatkowo zamierzają włączać ukraińskie przedsiębiorstwa w łańcuchy produkcji sprzętu wojskowego i zasobów.
Polska będzie badać dalsze możliwości rozszerzenia trwających serwisów i napraw sprzętu wojskowego przekazanego przez Polskę, sojuszników i partnerów Siłom Zbrojnym Ukrainy i innym siłom bezpieczeństwa i obrony, bazując na zdobytym dotychczas doświadczeniu, w tym w odniesieniu do napraw ciężkiego sprzętu na miejscu. Pomoc w zakresie naprawy i konserwacji sprzętu wojskowego będzie udzielana zarówno dla nowoczesnej broni produkowanej w Polsce, jak i sprzętu postradzieckiego.
Uznając strategiczne znaczenie przemysłu kosmicznego, Uczestnicy będą priorytetowo traktować rozwój projektów w uzgodnionych wspólnie obszarach działalności kosmicznej, opartych na dotychczasowych pracach prowadzonych przez odpowiednie agencje kosmiczne.
Uczestnicy będą dążyć do wzmocnienia wysiłków na rzecz zmniejszenia istniejących barier dla współpracy przemysłowej, w tym w przemyśle kosmicznym, z uwzględnieniem ogólnej sytuacji bezpieczeństwa i uzasadnionych interesów swoich przemysłów, w tym poprzez ocenę najlepszych opcji lokalizacji produkcji na Ukrainie lub w Polsce, a także poprzez badanie możliwości wspólnej produkcji.
Uczestnicy będą regularnie badać środki łagodzące istniejące wąskie gardła w łańcuchu dostaw, które utrudniają produkcję priorytetowej broni i amunicji.
Polska będzie współpracować z Ukrainą w celu wzmocnienia ochrony transferowanych technologii i praw własności intelektualnej. Jednocześnie Ukraina będzie działać na rzecz ochrony tych technologii i własności intelektualnej.
Uczestnicy będą intensyfikować dwustronną współpracę w zakresie kontroli międzynarodowych transferów broni oraz w zakresie wzmacniania zdolności Ukrainy do zarządzania zapasami broni małokalibrowej i lekkiej znajdującej się pod kontrolą państwa lub w posiadaniu podmiotów cywilnych.
Ukraina i Polska będą współpracować na rzecz przekształcenia przemysłu obronnego Ukrainy w potężne zdolności umożliwiające Ukrainie przywrócenie integralności terytorialnej w uznanych międzynarodowo granicach z 1991 roku, stanowiąc główny motor odbudowy gospodarczej i będąc istotną częścią skutecznego odstraszania przed przyszłymi próbami agresji w celu zapewnienia pokoju i dobrobytu Ukrainie, Polsce i całej Europie. W tym procesie Ukraina zobowiązuje się do uwzględnienia polskich przedsiębiorstw.
Droga do NATO
Uczestnicy potwierdzają, że Ukraina należy do rodziny euroatlantyckiej i dołączy do grona sojuszników NATO. Członkostwo Ukrainy w NATO przyczyni się do pokoju i stabilności w Europie.
Wszelkie formy dwustronnych zobowiązań dotyczących bezpieczeństwa lub gwarancji udzielonych Ukrainie przez jej partnerów nie mogą stanowić alternatywy dla pełnego członkostwa w NATO.
Polska pozostaje niezmiennym zwolennikiem dążeń Ukrainy do członkostwa w NATO poprzez m.in. rozwijanie praktycznej i politycznej współpracy poprzez Radę NATO-Ukraina, wieloletni Pakiet Wsparcia Kompleksowego NATO i dostosowany Program Narodowy Ukrainy.
Polska wspiera dalsze zacieśnianie relacji NATO-Ukraina oraz praktycznej współpracy, w tym zwiększenie roli NATO we wsparciu Ukrainy.
Uczestnicy zgadzają się, że wyciąganie wniosków i doświadczeń z wojny oraz ich wdrażanie w doktrynę, taktykę i operacje w Ukrainie, a także w krajach sojuszniczych, pozostaje priorytetem. Dlatego będą współpracować w celu zapewnienia dalszego rozwoju Wspólnego Centrum Analiz, Szkoleń i Edukacji NATO-Ukraina (JATEC) w Bydgoszczy, Polska, oraz wszelkich przyszłych lokalizacji.
IV. Współpraca niemilitarna, w tym przeciwdziałanie zagrożeniom hybrydowym
Krytyczna infrastruktura
Polska będzie współpracować z Ukrainą w celu zwiększenia bezpieczeństwa, odbudowy i ochrony krytycznej infrastruktury Ukrainy na podstawie dwustronnej i w ramach UE, NATO i innych odpowiednich międzynarodowych ram.
Uczestnicy wzmocnią współpracę w celu zwiększenia odporności i gotowości zarówno podmiotów rządowych, jak i cywilnych, w tym poprzez wymianę informacji, dostarczanie sprzętu w miarę dostępności, wymianę najlepszych praktyk i doświadczeń.
Uczestnicy będą badać możliwości uruchomienia wspólnych programów edukacyjnych i szkoleniowych dla specjalistów ds. ochrony infrastruktury krytycznej, a także wspierać dostęp ukraińskich ekspertów do odpowiednich międzynarodowych programów i projektów na terytorium Polski i innych krajów partnerskich.
Ochrona cywilna
Polska była jednym z krajów, które zainicjowały i aktywnie wspierały przystąpienie Ukrainy do Mechanizmu Ochrony Ludności UE (UCPM), który pozostaje kluczowy w udzielaniu pomocy w zakresie ochrony ludności Ukrainie, a także w wspieraniu zapobiegania i gotowości na katastrofy i inne kryzysy.
Polska również znacznie przyczyniła się do przekazywania pomocy rzeczowej i innej zgodnie z potrzebami ukraińskich ratowników i cywilów. Polska przekazała łącznie 2 895 palet sprzętu przeciwpożarowego, w tym: sprzętu ochrony osobistej (np. specjalne ubrania, hełmy strażackie, buty strażackie), kamery termowizyjne, generatory prądu (792 sztuki), torby medyczne, 259 pojazdów strażackich. Dalszy sprzęt i pojazdy strażackie zostały dostarczone w związku ze zniszczeniem przez rosyjskie siły tamy na Dnieprze w Nowej Kachowce.
Polska potwierdza swoje zobowiązanie do udzielania wielowymiarowej pomocy w oparciu o potrzeby Ukrainy, w tym szkoleń i innego wsparcia w dalszym rozwoju ukraińskiego systemu ochrony ludności.
Obie strony skorzystają również z wiedzy i doświadczeń zdobytych w zarządzaniu obecnymi i przyszłymi ryzykami.
Ryzyka CBRN
Uczestnicy zamierzają dalej rozszerzać istniejącą dwustronną współpracę w celu wzmocnienia odporności Ukrainy i rozwijania jej zdolności ochrony cywilnej przed ryzykami związanymi z bronią jądrową, biologiczną i chemiczną.
Cyberbezpieczeństwo
Uznając Memorandum o współpracy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa między Kancelarią Prezesa Rady Ministrów Polski a Ministerstwem Transformacji Cyfrowej Ukrainy oraz Administracją Państwowej Służby Specjalnych Łączności i Ochrony Informacji Ukrainy w Cyberspace, podpisane w Kijowie 22 sierpnia 2022 roku, jako podstawę współpracy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa i powiązanych obszarów, Uczestnicy zgadzają się na dalsze wysiłki w celu poprawy swoich zdolności do reagowania na wszelkie przyszłe zagrożenia z przestrzeni cybernetycznej.
Już przed rozpoczęciem pełnoskalowej agresji Rosji, Polska była na czele w dostarczaniu Ukrainie wsparcia w zakresie cyberbezpieczeństwa, danych, systemów informacyjnych i komunikacyjnych. To znacznie wspierało funkcjonowanie wielu ukraińskich systemów krajowych i lokalnych.
Polska konsekwentnie współpracowała z Ukrainą w zakresie cyberbezpieczeństwa i pomocy IT i będzie kontynuować dalsze wsparcie.
Polska będzie nadal uczestniczyć i aktywnie angażować się jako główne biuro koordynacyjne w międzynarodowym Mechanizmie Tallina (TM), który ma na celu koordynację i ułatwienie budowy cywilnych zdolności cybernetycznych, aby pomóc Ukrainie w utrzymaniu jej fundamentalnego prawa do samoobrony w cyberprzestrzeni i rozwiązaniu długoterminowych potrzeb w zakresie odporności cybernetycznej. Polska (Ministerstwo Cyfryzacji) będzie kontynuować rolę „Back Office”, łączącą ukraińskie potrzeby w zakresie cyberbezpieczeństwa z odpowiedzią partnerów.
Uczestnicy będą współpracować w celu wykrywania, zakłócania i odstraszania złośliwych operacji cybernetycznych, w szczególności złośliwego wykorzystania zdolności cybernetycznych przez wrogie państwa i podmioty niepaństwowe przeciwko Uczestnikom, w tym użycia narzędzi cybernetycznych do szpiegostwa, hybrydowych ataków i zagrożeń dla systemów infrastruktury krytycznej. Zwiększą również swoją operacyjną współpracę w walce z cyberprzestępczością.
Bezpieczna transformacja cyfrowa
Uczestnicy uznają technologię blockchain za zwiększającą zaufanie obywateli do usług administracji publicznej i ograniczającą zakres nadużyć w cyfrowym świecie.
Uczestnicy będą wspierać wykorzystanie technologii kwantowej do rozwoju odpornej i bezpiecznej komunikacji między polskimi i ukraińskimi instytucjami.
Uczestnicy uznają korzyści płynące ze współpracy w zakresie kwestii bezpieczeństwa sztucznej inteligencji (AI).
Bezpieczeństwo informacji i zwalczanie propagandy
Uczestnicy uznają krytyczne znaczenie bezpieczeństwa informacji w dzisiejszej erze cyfrowej. Postęp technologiczny, w tym AI, doprowadził do wzrostu zagrożeń, takich jak propaganda i manipulacje informacyjne oraz ingerencje (FIMI) ze strony zagranicy, w szczególności poprzez kampanie dezinformacyjne, które stanowią poważne wyzwania dla procesów demokratycznych, bezpieczeństwa narodowego i spójności społecznej.
Od początku rosyjskiej agresji Polska zwracała uwagę międzynarodową na zagrożenia związane z operacjami FIMI Rosji, których głównym celem jest zmniejszenie poparcia publicznego dla Ukrainy. Polska będzie kontynuować te wysiłki, promując inicjatywy i działania UE, NATO i innych organizacji wielostronnych, mające na celu skuteczniejsze docieranie do kluczowych odbiorców w Europie i poza nią z faktami dotyczącymi niesprawiedliwej wojny Rosji przeciwko Ukrainie.
Uczestnicy będą współpracować w celu przeciwdziałania globalnym zagrożeniom bezpieczeństwa informacji, w tym propagandzie i FIMI, zwłaszcza na tymczasowo okupowanych terytoriach Ukrainy, poprzez wymianę informacji, wspólne oceny zagrożeń i skoordynowane działania reakcyjne, a także udzielanie Ukrainie międzynarodowej pomocy technicznej.
Uczestnicy zamierzają wzmocnić współpracę w zwiększaniu odporności na zagrożenia bezpieczeństwa informacji, propagandę i inne formy FIMI. W tym celu podejmą wspólne działania komunikacyjne, wymienią się wiedzą na temat najlepszych praktyk i narzędzi przeciwdziałania dezinformacji, w tym AI, oraz zorganizują szkolenia i projekty z zakresu edukacji medialnej.
Współpraca wywiadowcza i kontrwywiadowcza
Polskie służby specjalne będą współpracować z ich ukraińskimi odpowiednikami w identyfikacji i przeciwdziałaniu wspólnie uznanym zagrożeniom.
Polska będzie wspierać Ukrainę w wzmacnianiu współpracy z NATO w dziedzinie wywiadu i kontrwywiadu.
Współpraca w walce z terroryzmem
Ukraina i Polska pogłębią współpracę w dziedzinie przeciwdziałania międzynarodowym organizacjom terrorystycznym, ich afiliowanym instytucjom i grupom, zintensyfikują wymianę informacji o zagranicznych bojownikach terrorystycznych, podejmą środki w celu identyfikacji kanałów ich przemieszczania się oraz identyfikacji podmiotów prawnych i osób fizycznych wykorzystywanych do finansowania, udzielania wsparcia materialnego i innego dla międzynarodowych organizacji terrorystycznych.
Zwalczanie poważnej i zorganizowanej przestępczości
Uczestnicy zamierzają podejmować działania w celu zwalczania poważnej i zorganizowanej przestępczości (SOC).
W celu przeciwdziałania wszelkim rodzajom działań SOC, wspólne wysiłki mogą obejmować formy współpracy przewidziane w obowiązujących dwustronnych umowach między Uczestnikami lub takich, które mogą zostać zawarte w przyszłości.
Z uwzględnieniem postępu w negocjacjach, Uczestnicy są zdeterminowani do zawarcia międzyrządowej Umowy o współpracy w dziedzinie zwalczania zorganizowanej przestępczości.
Nielegalna migracja
Uczestnicy będą współpracować w celu ograniczenia ryzyka nielegalnej migracji i innych przestępstw transgranicznych. Będzie to osiągane poprzez wymianę informacji, wspólne grupy robocze i skuteczną współpracę między odpowiednimi organami ścigania.
Współpraca w zakresie bezpieczeństwa morskiego
Uczestnicy będą dążyć do koordynacji swoich wysiłków w celu wzmocnienia międzynarodowej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza i innymi międzynarodowymi instrumentami prawnymi. Ukraina i Polska będą pracować nad opcjami wspierania Ukrainy w zwiększaniu bezpieczeństwa w regionie Morza Czarnego.
Uczestnicy będą współpracować na rzecz budowania zdolności morskich Ukrainy na zasadzie dwustronnej oraz poprzez współpracę z sojusznikami i partnerami. Rozwój floty morskiej Ukrainy może być osiągnięty poprzez działania na rzecz budowania zdolności, współpracę przemysłową i szkoleniową oraz darowizny.
V. Współpraca polityczna
Stosunki dwustronne
Uczestnicy będą rozwijać bliskie i przyjazne relacje we wszystkich dziedzinach, oparte na wspólnych wartościach i solidarności w obliczu rosyjskiej wojny agresji przeciwko Ukrainie oraz wspólnych zagrożeń i wyzwań.
Uczestnicy pogłębią swoje stosunki dwustronne, wzmacniając regularne formaty konsultacji, korzystając z formatów konsultacji międzyrządowych i sektorowych oraz wymiany na poziomie ekspertów.
Uczestnicy rozważą zawarcie nowego dwustronnego Traktatu, który kompleksowo ureguluje całość stosunków między Uczestnikami.
Uczestnicy będą wspierać wzajemną współpracę gospodarczą, w tym handel i inwestycje, dążąc do stworzenia dla nich sprzyjających warunków, z uwzględnieniem ochrony inwestycji, technologii, praw autorskich i patentowych.
Uczestnicy będą zachęcać do współpracy między przedsiębiorstwami i zapewniać równą konkurencję dla przedsiębiorców. Uczestnicy będą również wspierać wykorzystanie istniejących i przyszłych mechanizmów finansowych mających na celu stymulowanie działalności gospodarczej polskiej i ukraińskiej społeczności biznesowej.
Uczestnicy będą wspierać rozwój współpracy między przedsiębiorstwami, samorządami gospodarczymi i instytucjami biznesowymi.
Uczestnicy będą wspierać rozwój współpracy naukowej i technologicznej.
Uczestnicy będą zachęcać do współpracy między polskimi i ukraińskimi firmami, w tym w dziedzinie usług finansowych związanych z rynkami kapitałowymi i ubezpieczeniowymi, z zrozumieniem, że obaj Uczestnicy uznają, że świadczenie niektórych regulowanych usług (w tym bankowych, ubezpieczeniowych czy inwestycyjnych) oraz dostęp do rynku kapitałowego pozostają podlegające regulacjom europejskim i krajowym i mogą wymagać, w zależności od przypadku, licencji, zezwolenia, zgłoszenia lub innej decyzji odpowiedniego krajowego organu nadzorczego, które mogą zostać uzyskane dopiero po spełnieniu określonych warunków przez wnioskodawcę.
Ukraina i Polska wyrażają wolę ustanowienia długoterminowego strategicznego partnerstwa w dziedzinie szkolnictwa wyższego i nauki. Ważne jest rozwijanie istniejących mechanizmów współpracy dwustronnej, w szczególności tych dotyczących wymiany akademickiej i naukowej. Uczestnicy są otwarci na wzajemne sugestie dotyczące preferowanych kierunków współpracy dwustronnej, partnerstwa i wsparcia. Ukraina i Polska podkreślają swoją gotowość do wzmacniania zrozumienia między swoimi narodami, w tym poprzez dążenie – z pomocą ośrodków badawczych – do pojednania w związku z kontrowersyjnymi kwestiami wynikającymi z trudnej historii obu państw.
Ukraina i Polska zachęcają swoje uczelnie i inne instytucje z sektora szkolnictwa wyższego i nauki do budowania bliskich relacji i korzystania z dostępnych mechanizmów wsparcia w ramach agencji finansujących i Unii Europejskiej.
Uczestnicy będą współpracować nad rozwijaniem wspólnych instrumentów badań historycznych oraz wytycznych dotyczących programów nauczania historii stosunków obu państw i narodów, szczególnie opierając się na polsko-ukraińskim braterstwie broni w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 roku.
Uczestnicy postanawiają wzmocnić współpracę w zakresie prowadzenia poszukiwań, ekshumacji i innych działań na rzecz godnego pochówku ofiar konfliktów, represji i zbrodni popełnionych na terytorium Ukrainy i Polski oraz w związku z wnioskami kompetentnych organów obu Uczestników o przeprowadzenie takich prac.
Opieka społeczna
Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, na bardzo wczesnym etapie wojny, podjął szereg działań mających na celu pomoc obywatelom Ukrainy. Były to zarówno najbardziej pilne działania przyjmujące, jak i systemowe rozwiązania mające na celu stworzenie – w miarę możliwości – zadowalającej integracji społecznej i zawodowej dla osób z Ukrainy, które uciekły z obszarów objętych rosyjską agresją. Między innymi Polska aktywnie wspierała dostęp obywateli Ukrainy do usług komunikacji elektronicznej na terytorium Polski, w tym poprzez udostępnienie kilkuset tysięcy darmowych kart SIM do komunikacji z rodzinami pozostającymi na terytorium Polski, a także poprzez wprowadzenie nieograniczonego, bezpłatnego dostępu do niektórych stron internetowych świadczonych przez ukraińskie służby państwowe.
Polska przyjęła ponad 1,6 miliona osób z Ukrainy, które uciekły z obszarów objętych rosyjską agresją, głównie kobiet i dzieci. Dzięki Specjalnej Ustawie z 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy, mają one dostęp do opieki społecznej na równych zasadach z obywatelami polskimi. Wszystkie formy wsparcia dla obywateli Ukrainy, oferowane przez różne systemy, w tym system wsparcia rodziny, pomoc społeczną, system edukacyjny, w tym wsparcie finansowe, dostęp do usług społecznych i placówek opieki i edukacji, przyczyniają się do zwiększenia szans na szybką integrację społeczną i wejście na rynek pracy.
Uczestnicy potwierdzają wszechstronne wsparcie rządu Rzeczypospolitej Polskiej i narodu polskiego dla obywateli Ukrainy, którzy zostali zmuszeni szukać schronienia w Polsce, w tym dzieci ewakuowanych z domów dziecka w Ukrainie.
Polska wykorzystała wszystkie swoje zasoby, aby wesprzeć relokację dzieci z ukraińskich domów dziecka przebywających w zbiorowych ośrodkach zakwaterowania do domów rodzinnych. Uczestnicy zgadzają się współpracować w celu tworzenia możliwości dla rodzin zastępczych z Ukrainy tymczasowo przebywających na terytorium Polski, aby mogły przyjmować ukraińskie dzieci ewakuowane do Polski z instytucjonalnej opieki zastępczej w Ukrainie.
Uczestnicy potwierdzają gotowość do dalszej współpracy mającej na celu zapewnienie dobrostanu dzieci ewakuowanych z Ukrainy do Polski.
Uczestnicy zgadzają się wymieniać doświadczenia i dobre praktyki w zakresie poprawy systemu ochrony socjalnej, dostosowywania ukraińskiego ustawodawstwa i polityki w sferze społecznej do acquis communautaire i standardów UE. Szczególną uwagę poświęci się wymianie doświadczeń w zakresie wsparcia społecznego dla rodzin o niskich dochodach z dziećmi.
Droga do UE
Polska podkreśla, że Ukraina należy do rodziny europejskiej, a jej przyszłość leży w UE. Polska chwali wysiłki Ukrainy mające na celu wdrażanie reform w ekstremalnie trudnych warunkach.
Uczestnicy potwierdzają swoje zamiary, aby konstruktywnie pracować nad integracją Ukrainy z UE, z myślą o jej pełnym członkostwie.
Polska jest gotowa wspierać Ukrainę na jej drodze do członkostwa w UE i dzielić się swoimi doświadczeniami i know-how, kładąc nacisk na praktyczne wskazówki.
Polska będzie aktywnie promować szybką integrację Ukrainy, opartą na postępach w spełnianiu standardów UE przez Ukrainę.
Uczestnicy będą ściśle konsultować się w celu identyfikowania i rozwiązywania z wyprzedzeniem, w przyjaznym formacie dwustronnym, możliwych wyzwań związanych z procesem akcesyjnym Ukrainy do UE, zwłaszcza w sektorach o wspólnym interesie (np. w sektorze rolno-spożywczym). Wykorzystają również ten format do wspierania Ukrainy na jej drodze do UE.
Współpraca i koordynacja w istniejących forach i mechanizmach
Uczestnicy będą dążyć do zapewnienia, że działania podejmowane w ramach niniejszej umowy są koordynowane z innymi działaniami w forach wielostronnych i mechanizmach, w których oba uczestniczą. Obejmuje to poprzez NATO, UE, Wielostronną Platformę Koordynacji Donatorów G7 i inne obecne lub przyszłe odpowiednie fora i mechanizmy.
Uczestnicy będą również kontynuować ścisłą współpracę w ramach instytucji międzynarodowych, w tym Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), Rady Europy, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz międzynarodowych instytucji finansowych (Grupa Banku Światowego, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Europejski Bank Inwestycyjny).
Uczestnicy potwierdzili swoje poparcie dla członkostwa Ukrainy w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
Sankcje
Uczestnicy będą kontynuować prace nad zapewnieniem, że koszty dla Federacji Rosyjskiej za jej agresję będą nadal rosnąć, w tym poprzez sankcje i kontrole eksportu. Uczestnicy uznają wartość środków ograniczających w ograniczaniu dostępu Rosji do finansów, dóbr, technologii i usług wykorzystywanych w jej agresji, w ograniczaniu dochodów Rosji oraz w odstraszaniu przyszłych ataków. Od rozpoczęcia rosyjskiej wojny agresji, Polska opracowała, wspólnie z partnerami z UE, najbardziej rozbudowany pakiet sankcji nałożonych na dużą gospodarkę.
Polska będzie dążyć do najsilniejszych możliwych sankcji na Federację Rosyjską oraz osoby w Federacji Rosyjskiej i poza nią, które wspierają lub czerpią zyski z wojny lub pomagają w obchodzeniu sankcji w krajach trzecich, zapewniając jednocześnie ich skuteczność. Polska będzie również podejmować zdecydowane działania z partnerami w celu utrzymania presji sankcyjnej na Rosję i zwalczania wszelkich form obchodzenia sankcji, tak długo jak będzie trwała agresja rosyjska i nie zostanie przywrócona integralność terytorialna Ukrainy.
Uczestnicy będą udzielać sobie nawzajem aktualnych informacji na temat podstaw ustanawiania sankcji i innych istotnych informacji, zgodnie z uzgodnionymi zobowiązaniami.
Sprawiedliwy pokój
Uczestnicy uznają, że Ukraina i cała Europa nie będą bezpieczne, dopóki nie zostanie osiągnięty sprawiedliwy pokój, który szanuje prawa Ukrainy wynikające z prawa międzynarodowego. Ukraina i Polska będą więc współpracować na rzecz sprawiedliwego i trwałego pokoju, który ma szerokie poparcie globalne.
Polska wita wysiłki Ukrainy zmierzające do osiągnięcia sprawiedliwego i zrównoważonego pokoju, opartego na zasadach formuły pokojowej Ukrainy. Polska jest gotowa odegrać wiodącą rolę w realizacji inicjatyw odzwierciedlających zasady Karty ONZ.
Polska będzie wspierać Ukrainę w jej wysiłkach na rzecz zapewnienia natychmiastowego uwolnienia i powrotu wszystkich bezprawnie zatrzymanych, przymusowo przesiedlonych i nielegalnie deportowanych cywilów, w szczególności ukraińskich dzieci, i przyczyni się do międzynarodowych wysiłków zmierzających do pociągnięcia do odpowiedzialności organizatorów nielegalnej deportacji i przemieszczenia ukraińskich dzieci, osób i organizacji zgodnie z prawem międzynarodowym i, gdy to możliwe, decyzjami międzynarodowych instytucji sądowych.
Odszkodowanie za szkody, straty i obrażenia spowodowane rosyjską agresją
Uczestnicy potwierdzają swoje zobowiązanie do pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności za wyrządzenie szkód lub strat osobom fizycznym i podmiotom, a także państwu Ukrainy, w wyniku jej międzynarodowo niezgodnych z prawem działań na Ukrainie lub przeciwko Ukrainie, w tym jej agresji naruszającej prawo międzynarodowe. Potwierdzają, że Rosja musi ponieść odpowiedzialność prawną, w tym dokonać reparacji za wszelkie szkody spowodowane takimi działaniami, co również pomoże odstraszyć przyszłe ataki i wesprzeć odbudowę Ukrainy.
Aktywa suwerenne Rosji powinny pozostać zamrożone, dopóki Federacja Rosyjska nie zapłaci za szkody wyrządzone Ukrainie. Pracując z partnerami z UE i G7+, Polska będzie dążyć do wszystkich dróg, dzięki którym aktywa rosyjskie mogą być wykorzystane na wsparcie Ukrainy, zgodnie z prawem międzynarodowym i unijnym.
Uczestnicy będą nadal współpracować, wraz z państwami G7 i innymi partnerami, w kierunku ustanowienia międzynarodowego mechanizmu odszkodowawczego w celu zapewnienia odszkodowań za szkody, straty lub obrażenia spowodowane rosyjską agresją, zgodnie ze Statutem Rejestru Szkód Spowodowanych Agresją Federacji Rosyjskiej przeciwko Ukrainie przyjętym przez Rezolucję CM/Res(2023)3 Komitetu Ministrów Rady Europy. W tym kontekście Uczestnicy będą badać odpowiednie opcje finansowania międzynarodowego mechanizmu odszkodowawczego w celu zapewnienia szybkiego i adekwatnego odszkodowania dla ofiar agresji.
Odpowiedzialność
Uczestnicy będą dążyć do pociągnięcia do odpowiedzialności osób odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne i inne zbrodnie międzynarodowe popełnione na Ukrainie lub przeciwko Ukrainie w kontekście wojny agresji Rosji, zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym wspierając działania Prokuratury Generalnej Ukrainy i Międzynarodowego Trybunału Karnego, aby zapewnić, że podejrzane zbrodnie międzynarodowe są w pełni i sprawiedliwie dochodzone przez niezależne, skuteczne i solidne mechanizmy prawne.
Uczestnicy podzielają przekonanie o konieczności zapewnienia odpowiedzialności za zbrodnię agresji przeciwko Ukrainie i ustanowienia trybunału w celu zapewnienia skutecznej odpowiedzialności. Dlatego Ukraina i Polska będą kontynuować swoje zaangażowanie w „Grupę Rdzenia ds. opcji ustanowienia trybunału ds. zbrodni agresji przeciwko Ukrainie”. Uczestnicy zgadzają się, że odpowiedź społeczności międzynarodowej na agresję Rosji, w tym poprzez ściganie zbrodni agresji, jest zatem kluczowa dla przyszłości międzynarodowego porządku prawnego.
Uczestnicy przypominają, że Ukraina ratyfikuje Statut Rzymski Międzynarodowego Trybunału Karnego, w tym poprawki dotyczące zbrodni agresji przyjęte przez Konferencję Przeglądową Statutu Rzymskiego, która odbyła się w Kampali, Uganda, 11 czerwca 2010 roku rezolucją RC/Res.6, zgodnie z Umową Stowarzyszeniową UE-Ukraina na drodze do członkostwa w UE.
VI. Stabilność gospodarcza, odbudowa i rekonstrukcja
Współpraca gospodarcza, odbudowa i rekonstrukcja
Polski wkład w ukraiński opór został uznany, gdy Polska dołączyła do Wieloagencji Donatorów Koordynacyjnej Platformy dla Ukrainy jako obserwator i poprzez swoje późniejsze zgłoszenie do pełnego członkostwa. Obaj Uczestnicy będą kontynuować korzystanie i wzmacnianie mechanizmów koordynacyjnych ustanowionych w ramach Platformy, w tym poprzez zaangażowanie przedstawicieli społeczności biznesowych. Obie strony zobowiązują się kontynuować działania na rzecz pełnego członkostwa Polski w Komitecie Sterującym Platformy i innych obecnych lub przyszłych odpowiednich forach i mechanizmach, biorąc pod uwagę strategiczne znaczenie Polski dla odbudowy i regeneracji Ukrainy oraz wkłady, jakie Polska już wnosiła.
Polska stała się międzynarodowym hubem dla odbudowy Ukrainy. Uczestnicy uznają znaczącą rolę, jaką Polska odegrała w ułatwianiu dostaw sprzętu oraz części zamiennych i komponentów do odbudowy systemu energetycznego i naftowego Ukrainy.
W tym kontekście Uczestnicy uznają potrzebę dalszej współpracy w zakresie modernizacji infrastruktury granicznej, również związanej z kontrolami weterynaryjnymi i fitosanitarnymi, w tym poprzez przejrzystą realizację projektów finansowanych przez kredyt związany z pomocą wiązaną udzieloną przez Polskę, a także ścisłą koordynację służb celnych i granicznych.
W koordynacji z UE i odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi oraz międzynarodowymi instytucjami finansowymi Polska będzie dążyć do ułatwienia wsparcia dla odbudowy i rekonstrukcji Ukrainy, szczególnie poprzez Radę ds. Współpracy z Ukrainą. Uczestnicy będą kontynuować wzmacnianie mechanizmów koordynacyjnych wspólnych wysiłków na rzecz odbudowy i zachęcania do zaangażowania sektora prywatnego, w tym poprzez mechanizmy ustanowione w Memorandum o Współpracy w sprawie odbudowy Ukrainy podpisanym między Ministerstwem Rozwoju i Technologii Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Wspólnot, Terytoriów i Rozwoju Infrastruktury Ukrainy w Warszawie w kwietniu 2023 roku.
Uczestnicy uznają potrzebę silnej współpracy sektorów prywatnych, organizacji pozarządowych i organów samorządowych w projektach mających na celu odbudowę, rekonstrukcję i modernizację Ukrainy. Uczestnicy będą współpracować w celu wzmocnienia współpracy sektora prywatnego, korzystając z pracy oddziału Biura Narodów Zjednoczonych ds. Usług Projektowych (UNOPS) w Warszawie.
Uczestnicy zgadzają się, że wysiłki odbudowy i rekonstrukcji muszą być przejrzyste i odpowiedzialne wobec społeczeństwa ukraińskiego i społeczności międzynarodowej oraz powinny być prowadzone zgodnie z uznawanymi międzynarodowymi standardami, przepisami i najlepszymi praktykami, szczególnie w zakresie walki z korupcją, w tym bezpośrednio mającymi zastosowanie do organów ścigania.
Polska będzie ściśle współpracować z Ukrainą w celu identyfikacji i rozwoju odpowiednich i skutecznych kanałów dystrybucji w celu ograniczenia negatywnego wpływu na rynki rolne i zapewnienia uczciwej konkurencji na Jednolitym Rynku.
Polska będzie nadal oferować Ukrainie wsparcie w rozwijaniu kapitału ludzkiego i zdolności instytucjonalnych, dzieląc się doświadczeniem w zakresie transformacji gospodarczej, budowy instytucji, reformy samorządowej, szczególnie w kontekście negocjacji akcesyjnych z UE.
Polska będzie wspierać Ukrainę w budowaniu zwiększonej odporności instytucjonalnej, gospodarczej i społecznej. Obejmuje to wsparcie dla Państwowej Służby Ratunkowej Ukrainy w wielu kluczowych obszarach, które wzmacniają ich zdolności reagowania na sytuacje kryzysowe i poprawiają ochronę ludności, w tym obronę cywilną. Szczególną uwagę poświęci się zapewnieniu inkluzywnego społecznego odbudowywania w sektorze edukacji i zdrowia, zwłaszcza aby zaspokoić potrzeby najbardziej wrażliwych.
W miarę kontynuacji odbudowy Ukrainy i promocji ożywienia gospodarczego, kluczową rolę przedsiębiorców trzeba uznać. Polska już wprowadziła liczne ułatwienia dla ukraińskich przedsiębiorców.
Ukraina zgadza się, że powinny zostać wprowadzone uproszczone i przyspieszone procedury, aby również ułatwić wejście polskich firm na rynek ukraiński. Powinno to obejmować szybkie procedury uzyskiwania licencji, pozwoleń i rejestracji, umożliwiając polskim przedsiębiorcom szybkie i sprawne ustanowienie swojej obecności.
Uczestnicy będą współpracować z ukraińskimi przedsiębiorstwami w celu zastąpienia krytycznie ważnego sprzętu przemysłowego, który został uszkodzony lub zniszczony podczas wojny, jednocześnie wzmacniając wspólne wysiłki na rzecz odbudowy zniszczonego i uszkodzonego przemysłu.
Uznając, że wielu członków ukraińskich sił bezpieczeństwa i obrony oraz ich rodzin będzie nadal cierpieć z powodu skutków urazów i chorób wynikających z rosyjskiej agresji, Uczestnicy rozszerzą współpracę w zakresie polityki dla weteranów, dzieląc się strategiami, standardami, ramami i najlepszymi praktykami dotyczącymi wspierania weteranów wojny i członków ich rodzin w procesie przejścia do życia cywilnego i udanej reintegracji w tkankę społeczną i gospodarczą społeczeństwa.
Uczestnicy uznają potrzebę zjednoczenia wysiłków mających na celu ochronę ludności i terytoriów Ukrainy przed negatywnymi skutkami spowodowanymi minami i resztkami wybuchowymi wojny w wyniku rosyjskiej agresji oraz złagodzenia dewastujących skutków po jej zakończeniu. Polska będzie kontynuować wspieranie działań związanych z rozminowywaniem bojowym i humanitarnym, inicjatywami edukacji na temat ryzyka oraz budowaniem zdolności.
Uczestnicy zobowiązują się do wzmacniania współpracy w ramach OECD w celu osiągnięcia postępów w kierunku członkostwa Ukrainy w OECD. Polska podkreśla, że Ukraina należy do rodziny krajów o podobnych poglądach i rozwijających się gospodarek przechodzących kluczowe reformy. Ukraina już odgrywa znaczącą rolę regionalnie, a także na skalę globalną, zasługując w przyszłości na swoje miejsce w rodzinie OECD. Polska chwali wysiłki Ukrainy mające na celu wdrażanie reform w ekstremalnie trudnych warunkach. Polska zamierza kontynuować udzielanie swojego doświadczenia i ekspertyzy, aby wspierać Plan Działań na rzecz wdrożenia Programu Krajowego OECD dla Ukrainy i kontynuować finansowe wspieranie Biura Łącznikowego OECD w Kijowie, jako części wstępnego dialogu akcesyjnego. W tym celu Polska przeznaczyła również dobrowolny wkład w latach 2022 i 2023 w wysokości 180 000 EUR na stworzenie i umożliwienie działania Biura ds. Ukrainy w Sekretariacie OECD. Polska rozważy kontynuowanie tej praktyki.
Bezpieczeństwo energetyczne pozostaje kluczowe dla odporności Ukrainy. Zgodnie z współprzewodniczącą rolą Polski w Grupie Roboczej ds. Bezpieczeństwa Energetycznego w ramach Formuły Pokoju Ukrainy, wspólnie z Danią i Norwegią, a także uczestnictwem w formacie G7+, Polska będzie nadal wspierać sektor energetyczny Ukrainy.
Ukraina będzie kontynuować swoje wysiłki w celu poprawy swojego ram prawnych zgodnie z regulacjami UE w sektorze energetycznym i telekomunikacyjnym oraz zapewnienia ich długoterminowej przewidywalności i skutecznego egzekwowania w celu stworzenia optymalnych warunków dla dalszej współpracy i przyszłych inwestycji w sektorze energetycznym i telekomunikacyjnym.
Uczestnicy uznają, że logika nowo utworzonego Mechanizmu dla Ukrainy polega na skierowaniu wsparcia finansowego UE na realizację planu odbudowy zaproponowanego przez Ukrainę i później zatwierdzonego przez UE, nazywanego Planem dla Ukrainy. Plan dla Ukrainy będzie obejmować wizję odbudowy, rekonstrukcji i modernizacji Ukrainy oraz wsparcie dla reform wymaganych na drodze do członkostwa w UE. Polska jest gotowa wspierać Ukrainę w całym procesie wdrażania Planu dla Ukrainy.
Łączność
Uczestnicy będą kontynuować swoje wysiłki na rzecz rozbudowy sieci wzajemnych połączeń transportowych i powiązanej infrastruktury, w tym związanej z produktami rolnymi, oraz w dziedzinie transportu, w szczególności kolejowego, drogowego, lotniczego, a także w celu zapewnienia efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury elektroenergetycznej i telekomunikacyjnej, a także identyfikacji warunków niezbędnych do zapewnienia stałej zdolności do transportu gazu ziemnego z Polski na Ukrainę, w tym dostaw skroplonego gazu ziemnego z polskich terminali LNG.
W odniesieniu do budowy dróg, Polska rozbudowuje sieć dróg ekspresowych w kierunku Ukrainy, w szczególności dróg ekspresowych S12 i S17. Ostatni odcinek drogi ekspresowej S12 przed granicą jest współfinansowany ze środków przyznanych w ramach konkursu CEF, w którym Polska i Ukraina wzięły udział razem. Polska ma nadzieję na szybką budowę przedłużeń wymienionych dróg ekspresowych po stronie ukraińskiej, co zapewni bezpośrednie połączenie drogowe Wschód-Zachód.
W odniesieniu do kolei, w 2023 roku Polska przywróciła kolejowe przejście graniczne na granicy polsko-ukraińskiej Hrebenne-Rawa Ruska. Wkrótce zostanie otwarte nowe kolejowe przejście graniczne Malhowice-Niżankowice. Polska przygotowuje się również do modernizacji linii kolejowych w kierunku Ukrainy, spodziewając się dalszego wzrostu ruchu. Uczestnicy będą koncentrować się na modernizacji węzła głównie linii standardowych i szerokotorowych (1435 i 1520 mm) na przejściach granicznych, rozwoju infrastruktury terminali przeładunkowych wzdłuż linii kolejowej 65 oraz w regionie Chełma i Medyki (w tym terminali intermodalnych).
Polska jest zainteresowana otwarciem ukraińskiej przestrzeni powietrznej wkrótce po zakończeniu rosyjskiej agresji. Polska zorganizowała szkolenia dla ukraińskich kontrolerów ruchu lotniczego, co pozwala im zachować uprawnienia do wykonywania swojego zawodu.
Polska dołoży wszelkich starań, aby nadal umożliwiać bezpłatny dostęp do usług komunikacyjnych dla obywateli Ukrainy z Ukrainy i tych, którzy uciekli do Polski w wyniku rosyjskiej inwazji. W 2022 i 2023 roku Polska zakupiła i przekazała Ukrainie prawie 20 000 terminali satelitarnych systemu komunikacyjnego Starlink (w ramach pożyczki). Polska pokryła koszty abonamentowe, a wsparcie jest kontynuowane na 2024 rok.
Od 2023 roku, w odpowiedzi na zniszczenia infrastruktury energetycznej, w tym infrastruktury wykorzystywanej do zasilania urządzeń i elementów infrastruktury telekomunikacyjnej, Polska rozszerzyła zakres pomocy o zakup i udostępnienie Ukrainie urządzeń do magazynowania energii elektrycznej na potrzeby awaryjnego zasilania infrastruktury komunikacyjnej na terytorium Ukrainy dla jej obywateli.
Polska będzie również wspierać cyfrową łączność na Ukrainie, oferując inne metody łączności.
Polska będzie kontynuować swoje wsparcie dla Ukrainy w ramach Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego poprzez podejmowanie odpowiednich działań, takich jak przyjęcie Rezolucji 1408 dotyczącej pomocy i wsparcia dla Ukrainy w odbudowie sektora telekomunikacyjnego.
VII. Kontakty międzyludzkie i współpraca samorządów lokalnych
Opierając się na niedawnym doświadczeniu solidarności i bezprecedensowej pomocy udzielonej przez społeczeństwo polskie osobom z Ukrainy, które uciekły z obszarów objętych rosyjską agresją, Ukraina i Polska będą dążyć do dalszego rozwijania głębokiego i kompleksowego długoterminowego partnerstwa i więzi między instytucjami regionalnymi i lokalnymi oraz kontaktów międzyludzkich we wszystkich istotnych obszarach.
Uczestnicy będą współpracować w celu wzmocnienia współpracy między gminami/miastami Ukrainy i Polski na poziomie samorządowym, opierając się na istniejących i przyszłych umowach partnerskich.
VIII. Pomoc humanitarna
W miarę kontynuacji wczesnej odbudowy i rekonstrukcji Ukrainy, Uczestnicy zapewnią kontynuację ratującej życie pomocy humanitarnej tam, gdzie jest ona potrzebna. Uczestnicy będą współpracować, aby zapewnić ukierunkowaną pomoc humanitarną dla osób potrzebujących, w tym ludności w trudno dostępnych obszarach.
Gdzie tylko to możliwe, Uczestnicy będą stopniowo przekształcać odpowiedź na systemy społeczne Ukrainy i narodowo prowadzone dostarczanie pomocy humanitarnej. Uczestnicy będą współpracować, aby zapewnić zdolności i finansowanie w rękach ukraińskich władz lokalnych i lokalnych ukraińskich organizacji, które są najbardziej zdolne do prowadzenia operacyjnego dostarczania usług humanitarnych.
IX. Reformy
Polska uznaje postęp Ukrainy w realizacji reform. Ukraina będzie kontynuować ambitny proces reform, z szczególnym naciskiem na obszary reform określone dla przystąpienia do UE i wymienione w zaleceniach Komisji Europejskiej z 8 listopada 2023 roku, w szczególności w zakresie sprawiedliwości, praworządności, decentralizacji, walki z korupcją i praniem pieniędzy, sektora bezpieczeństwa i zarządzania państwem, które podkreślają zaangażowanie Ukrainy w demokrację i praworządność, poszanowanie praw człowieka i wolności mediów.
Uczestnicy z zadowoleniem przyjmują decyzję Rady Europejskiej o otwarciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą, które powinny być kontynuowane kolejnymi proceduralnymi krokami, tj. przeglądem i formalnym rozpoczęciem negocjacji akcesyjnych. Polska chwali postęp, jaki Ukraina osiągnęła w realizacji celów leżących u podstaw procesu akcesyjnego.
Ukraina będzie kontynuować ambitną ścieżkę reform, aby spełnić zobowiązania wymagane do członkostwa w UE. Uczestnicy zgadzają się co do znaczenia kontynuacji i zakończenia przez Ukrainę reform systemowych w sektorach obrony i bezpieczeństwa, w tym kontroli cywilnej nad siłami zbrojnymi oraz efektywności i przejrzystości instytucji obronnych i przemysłu obronnego Ukrainy.
Ukraina uznaje potrzebę podjęcia dodatkowych kroków w zakresie reform w obszarze walki z korupcją i praniem pieniędzy, sprawiedliwości i praworządności, decentralizacji, ochrony praw osób należących do mniejszości, przejrzystości, bezpieczeństwa żywności i jakości, a także dobrego zarządzania w sektorze gospodarczym, rolniczym oraz sektorze obrony i bezpieczeństwa.
Ukraina zwraca uwagę, że dostosowanie swojego ustawodawstwa i praktycznej realizacji acquis communautaire UE, szczególnie w odniesieniu do produkcji, handlu, transportu, standardów weterynaryjnych i fitosanitarnych, stosowania środków ochrony roślin i bazy instytucjonalnej, jest fundamentalne dla spełnienia wymagań Jednolitego Rynku UE i decyduje o przyszłym sukcesie wielostronnej współpracy Ukrainy.
Ukraina zobowiązuje się kontynuować proces reform decentralizacyjnych oraz wzmacniania i modernizacji administracji zarówno na szczeblu centralnym, jak i lokalnym.
Uczestnicy zgadzają się, że wdrożenie tych reform przyczyni się do wzmocnienia demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz spełnienia podstawowych wymagań UE związanych z Jednolitym Rynkiem, a także rekonstrukcji, modernizacji i odporności państwa ukraińskiego.
Wszystkie reformy będą podejmowane zgodnie z priorytetowymi obszarami reform określonymi dla przystąpienia do UE oraz z kryteriami Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF) oraz w ścisłej koordynacji z głównymi darczyńcami, w szczególności Międzynarodowymi Instytucjami Finansowymi, UE i G7. Polska będzie nadal wspierać Ukrainę na tej drodze i jest gotowa zapewnić dostosowane wsparcie administracyjne.
Mając to na uwadze, Polska będzie wspierać Ukrainę w realizacji jej agendy reform i zapewnić wsparcie techniczne w celu wdrożenia niezbędnych reform, szczególnie w zakresie decentralizacji, rozwoju regionalnego, modernizacji aparatu państwowego, walki z korupcją. Polska jest gotowa wysłać technicznych ekspertów wbudowanych w administrację ukraińską.
X. Postanowienia końcowe
Uczestnicy będą realizować niniejszą Umowę zgodnie z prawem międzynarodowym i krajowym.
Uczestnicy, jeśli to konieczne, wyznaczą upoważnione organy do opracowywania i wdrażania dwustronnych umów zgodnie z obszarami współpracy określonymi w niniejszej Umowie.
Uczestnicy poinformują się nawzajem kanałami dyplomatycznymi o upoważnionych organach odpowiedzialnych za wdrażanie niniejszej Umowy.
Upoważnione organy Uczestników mogą zawierać umowy wykonawcze i techniczne dotyczące konkretnych obszarów współpracy w ramach realizacji niniejszej Umowy.
Niniejsza Umowa obowiązuje przez dziesięć (10) lat od daty jej podpisania.
Zgodnie ze Wspólną Deklaracją G7, Uczestnicy zamierzają, aby niniejsza Umowa pozostała w mocy, gdy Ukraina dąży do członkostwa w społeczności euroatlantyckiej.
W przypadku, gdy Ukraina stanie się członkiem NATO przed wygaśnięciem niniejszej Umowy, Uczestnicy zdecydują o jej przyszłym statusie.
Niniejsza Umowa może zostać wypowiedziana przez któregoś z Uczestników poprzez dostarczenie pisemnego powiadomienia o zamiarze wypowiedzenia Umowy drugiemu Uczestnikowi. Niniejsza Umowa wygaśnie sześć (6) miesięcy od daty otrzymania takiego powiadomienia. Wypowiedzenie nie wpłynie na realizację trwających działań lub projektów, które zostały podjęte przed datą jej zakończenia, chyba że Ukraina i Polska zdecydują inaczej.
Niniejsza Umowa może zostać zmieniona i uzupełniona, w tym poprzez dodanie załączników, za zgodą obu Uczestników, co zostanie sporządzone na piśmie.
Niniejsza Umowa wchodzi w życie natychmiast po podpisaniu.
Podpisano w Warszawie 8 lipca 2024 roku, w dwóch egzemplarzach, w języku ukraińskim, polskim i angielskim, przy czym wszystkie teksty są równie autentyczne. W przypadku rozbieżności interpretacyjnych, tekst w języku angielskim będzie przeważał.
W imieniu Ukrainy: Prezydent Wołodymyr Zełenski
W imieniu Polski: Premier Donald Tusk
Comment